Choroba Hashimoto – cichy zabójca tarczycy

Schorzenie to najczęściej wykryte zostaje już na etapie, gdy uszkodzenie tarczycy jest do tego stopnia duże, iż rzutuje na czynność hormonalną gruczołu tarczowego. Chorobę Hashimoto rozpoznaje się poprzez stwierdzenie w surowicy krwi podwyższonego miana przeciwciał anty-TPO.

Schorzenie to najczęściej wykryte zostaje już na etapie, gdy uszkodzenie tarczycy jest do tego stopnia duże, iż rzutuje na czynność hormonalną gruczołu tarczowego. Chorobę Hashimoto rozpoznaje się poprzez stwierdzenie w surowicy krwi podwyższonego miana przeciwciał anty-TPO. Czasami również przeciwciał anty-TG. Tym zmianom w ilości przeciwciał musi towarzyszyć także charakterystyczna nieprawidłowość w obrazie USG, czyli niejednorodność i hiperechogeniczność tarczycy. W stanie, gdy tarczyca jest na tyle uszkodzona, że nie produkuje wystarczającej ilości hormonów, stężenie TSH w surowicy jest podwyższone, a stężenie FT4 zaniżone. Nasuwa się pytanie, dlaczego w ostatnich latach tak często mamy do czynienia z tą jednostką chorobową, zwłaszcza, że mechanizm jej powstawania jest bardzo skomplikowany. W publikacjach naukowych i popularnonaukowych spotyka się informacje o tym, że chorobę Hashimoto można nabyć źle się odżywiając. Czy zatem dieta wpływa na częstość występowania choroby Hashimoto? Istnieje co do tego pewna hipoteza.

Choroba Hashimoto jest chorobą autoimmunologiczną, czyli chorobą w której następuje autoagresja wobec komórek tarczycy. Nasz własny układ odpornościowy atakuje tkankę tarczycy, traktując ją jak obcogatunkowe białko. Dlaczego tak się dzieje? Dlaczego nasze siły odpornościowe tak się mylą i atakują własne tkanki niczym bakterie, grzyby i wirusy, które są intruzami w naszym organizmie. Według hipotezy dietetycznej pewne pokarmy, szczególnie gluten zawarty w zbożach, powodują, iż nasze jelita stają się łatwiej przenikalne dla antygenów, czyli obcogatunkowego białka, toksyn jelitowych czy bytujących w jelicie mikroorganizmów. Ścisłe połączenia między komórkami tworzącymi nabłonek jelitowy ulegają rozszczelnieniu. Zwane jest to zespołem przesiąkliwego jelita. Na skutek spożywania glutenu, bądź innych substancji, u osób na nie nadwrażliwych, dochodzi do przenikania przez ściany jelita obcogatunkowego białka i innych antygenów. Nasz organizm reaguje wówczas, tworząc przeciwko nim przeciwciała, które łączą się z nimi. Te połączenia zwane są kompleksami immunologicznymi (antygen – przeciwciało). Krążą one po naszym organizmie i mogą powodować liczne choroby. Przenikające przez ścianę jelita peptydy i białka mogą być podobne w swojej budowie do tkanek naszego organizmu, np. do komórek tworzących tarczycę. Jeżeli organizm zmuszony jest do wytworzenia przeciwciał przeciwko przenikającym białkom, to przeciwciała te (o ile nie wejdą w skład kompleksów immunologicznych) krążą po całym ciele. Spotykając w tkankach podobne struktury białkowe, np. w komórkach tarczycy, traktują je jak obcogatunkowe białko i atakują jak wroga. Inicjują wtedy proces zapalny z udziałem cytotoksycznych limfocytów T, którym przypisuje się największą rolę w uszkadzaniu komórek pęcherzykowych tarczycy. Tak w skrócie wygląda hipoteza uszkodzenia komórek tarczycy, która wywołana jest przez gluten.

Czy da się temu zapobiec? – Jeżeli hipoteza z zespołem jelita przesiąkliwego jest prawdziwa, to tak. Po pierwsze, powinno się określić, jak na nasz organizm wpływają spożywane produkty. W przypadku nietolerancji któregoś z nich, np. glutenu, należy unikać jego jedzenia. Czasami trudno jednak wyeliminować całkowicie z diety te produkty. I tu na pomoc przychodzi ziołolecznictwo. Dysponujemy surowcami zielarskimi, które mogą wpływać na spoistość nabłonka jelit. Są to zioła o działaniu przeciwzapalnym i powlekającym: kwiat rumianku, liść babki, kwiat nagietka, owoc czarnuszki i inne.

W Centrum Ziołolecznictwa Ojca Grzegorza korzystamy wówczas z mieszanki ziołowej Bobonisan. Jeżeli w jelitach toczy się proces alergiczny, który towarzyszy często nietolerancji na gluten, możemy stosować olej z czarnuszki siewnej (najlepiej w kapsułkach o gwarantowanej zawartości olejków eterycznych, np. Alerbon). Najsilniejszą broń stanowi jednak ekstrakt z korzenia piwonii białej. Roślina ta wykorzystywana była w medycynie chińskiej od dawna i tam rozpoczęto badania na jej temat. Może ona modyfikować reakcję immunologiczną. Według badań klinicznych działa podobnie do metotreksatu. Wykorzystuje się ją do suplementacji diety w reumatoidalnym zapaleniu stawów, łuszczycy, toczniu. To właśnie korzeń piwonii białej może być złotym standardem suplementacji diety w przypadku choroby Hashimoto. Piwonia nie wywołuje działań toksycznych. Czasami po nadmiernym spożyciu u kilkunastu procent pacjentów pojawiają się objawy łagodnej biegunki, które ustępują po zmniejszeniu dawki. Reasumując, nie ma w tej chwili leków syntetycznych, które przyczynowo są w stanie wpłynąć na powstawanie i rozwój choroby Hashimoto, ale są zioła, które stanowią potencjalnie skuteczne narzędzie suplementacji organizmu w przypadku tej choroby.